Vì sao dân vẫn nặng "ác cảm" với nhà tái định cư?

Công tác đầu tư xây dựng quỹ nhà tái định cư luôn được Hà Nội chú trọng ưu tiên nhằm đảm bảo quyền lợi, tránh thiệt thòi cho người dân khi Nhà nước thu hồi đất. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, nhiều người vẫn không mấy “mặn mà”, thậm chí bức xúc với căn hộ tái định cư mà họ nhận được.

Vì sao dân vẫn nặng "ác cảm" với nhà tái định cư?

Những vướng mắc về nhà tái định cư

Theo thống kê, trên địa bàn Thành phố Hà Nội hiện có 166 tòa nhà tái định cư với khoảng 14.000 căn hộ đã hoàn thành. Trong đó:

Công ty TNHH MTV Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội trực tiếp quản lý 108 tòa.
Tổng Công ty Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội quản lý 18 tòa.
Các chủ đầu tư khác quản lý 18 tòa nhà.
27 tòa nhà tái định cư tự quản.

Có thể thấy, công tác đầu tư xây dựng quỹ nhà tái định cư luôn được Thành phố chú trọng ưu tiên để đảm bảo quyền lợi cho người dân khi Nhà nước thu hồi đất để triển khai các dự án kinh tế – xã hội.

Song trên thực tế, nhiều người dân còn mang nặng “ác cảm” với các căn hộ tái định cư họ nhận được. Điều này cũng dễ hiểu vì ngay cả cơ quan quản lý, các cấp chính quyền phải thừa nhận chất lượng nhà tái định cư còn nhiều hạn chế, công tác quản lý, vận hình và sử dụng vẫn tồn tại nhiều bất cập.

Những hạn chế về nhà tái định cư qua các đợt giám sát của HĐND Thành phố Hà Nội:

Chậm thành lập Ban Quản trị tòa nhà.
Thiếu đồng bộ về cơ sở hạ tầng.
Sử dụng quỹ nhà trái quy định.
Không đảm bảo việc sửa chữa, bảo trì thường xuyên.
Vi phạm trong thu tiền thuê diện tích kinh doanh dịch vụ tầng 1.
Thiếu trách nhiệm và thường “đổ lỗi” của một số đơn vị quản lý.

Những tồn đọng này cũng đồng nghĩa với việc chất lượng cuộc sống, thậm chí sự an toàn của người dân của một số khu vực nhà tái định cư đang bị xuống cấp không được đảm bảo.

Khắc phục hạn chế nhà tái định cư

Ngày 23/12/2016, UBND Thành phố Hà Nội vừa ban hành Văn bản 7273/UBND-ĐT, tăng cường nhiệm vụ quản lý, hạn chế, khắc phục những tồn tại, yếu kém, từng bước nâng cao chất lượng của công tác quản lý, vận hành nhà chung cư tái định cư hiện đang khai thác, sử dụng trên địa bàn.

Theo đó, Sở Xây dựng chủ trì cùng các Sở Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư, Ban Chỉ đạo Giải phóng mặt bằng thành phố tổ chức rà soát toàn bộ các tòa nhà chung cư cao tầng tái định cư do Nhà nước đầu tư bằng ngân sách và phân ra thành các nhóm.

Trên cơ sở phân loại, nghiên cứu, đề xuất phương án quản lý, vận hành phù hợp với từng nhóm theo hướng:

• Chuyển giao quyền quản lý diện tích công cộng dịch vụ của tòa nhà (trừ các diện tích thuộc sở hữu Nhà nước) để các chủ sở hữu tự khai thác, hỗ trợ trang trải cho chi phí vận hành.
• Nhà nước (các công ty quản lý nhà thuộc sở hữu Nhà nước) không trực tiếp quản lý, vận hành tòa nhà (trừ khi được Ban quản trị tòa nhà thuê theo Hợp đồng dân sự).
• Xem xét các giải pháp bố trí diện tích sinh hoạt cộng đồng trong các tòa nhà chung cư tái định cư.
• Bàn giao hồ sơ hoàn công làm cơ sở để Ban quản trị tòa nhà tổ chức quản lý, vận hành...

Bên cạnh đó, cần làm rõ các nguyên nhân dẫn đến việc chậm thành lập Ban quản trị nhà chung cư tái định cư; đồng thời đề xuất các giải pháp để đẩy nhanh tiến độ thành lập các Ban quản trị, biện pháp xác định rõ ràng, cụ thể vai trò, trách nhiệm quản lý, sử dụng quỹ bảo trì của Ban quản trị, đảm bảo việc sử dụng quỹ đúng mục đích, không thất thoát, tránh khiếu kiện...

Về những tồn tại liên quan đến quỹ bảo trì chung cư tái định cư, các đơn vị chức năng tiến hành:

• Nghiên cứu, đề xuất chính sách ngân sách thành phố hỗ trợ 1 lần quỹ bảo trì cho các chủ sở hữu căn hộ đối với nhà chung cư không có quỹ bảo trì xây dựng trước khi Nhà nước có quy định về thu phí bảo trì.
• Quy định về mức hỗ trợ, dự toán tổng số tiền hỗ trợ.
• Quy định về quản lý, sử dụng kinh phí hỗ trợ... để làm căn cứ bàn giao cho các hộ dân tự quản lý, vận hành, bảo trì tòa nhà tái định cư.
• Tổ chức kiểm tra cụ thể các tòa nhà chưa có diện tích nhà sinh hoạt cộng đồng.
• Rà soát các diện tích công cộng, dịch vụ để bố trí diện tích nhà đất làm nhà sinh hoạt cộng đồng (có thể bố trí vào diện tích phụ, diện tích tại các tòa nhà liền kề nếu không còn diện tích công cộng, dịch vụ).

Các nội dung trên yêu cầu khẩn trương thực hiện, báo cáo cho UBND Thành phố trước ngày 20/1/2017.

Cũng theo chỉ đạo của thành phố, Sở Tài chính chủ trì cùng Sở Xây dựng tiến hành nghiên cứu rà soát, xây dựng giá dịch vụ quản lý nhà chung cư làm căn cứ để thu phí và để ngân sách thành phố hỗ trợ một phần cho việc quản lý, vận hành trong thời gian tòa nhà chưa thành lập được Ban quản trị nhà chung cư; đề xuất việc tổ chức đấu thầu lựa chọn đơn vị cung cấp dịch vụ quản lý, vận hành thay cho việc chỉ định đơn vị quản lý, vận hành hiện nay.

Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì kiểm tra, rà soát các trường hợp được mua nhà, hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở cho các hộ dân tại 173 tòa nhà tái định cư xong trước ngày 31/3/2017.